brightness_1

Hujja a kan wannan Sunna ita ce, Hadisin Abu Sa’id Al’asárí raliyallahu anu, ya ce: “Manzon Allah sallallahu alaihi wa sallam ya ce: “Duk wanda ya karanta waxannan ayoyi na qarshen Suratl- Baqara a cikin dare, sun isar masa.” (Buhari:4008/ Muslimu:807). Sai dai waxannan ayoyi biyu, ba su cikin jerin zikiroran da Sunna ta yi umarni da karantawa a lokacin da za a kwanta bacci, musamman. Zikiri ne dai su kawai, da son a karanta a kowane dare. Saboda wanda bai sami dammar karantawa ba a cikin daren kafin kwantawa bacci. Idan ya tuna a daidai lokacin shiga bacci, ba laifi, sai kawai ya karanta abinsa. 

Haka nan kuma, bakin Malamai bai haxu a kan fassara xaya ba, ta kalimar ‘kafatáhu’ ta Larabci a cikin hadisin, wadda muka fassara da ‘sun isar masa.’

Wasu malamai suka ce, ana nufin sun isar masa; ko bai yi sallar dare ba, ba komai. Sun kuma isar masa kariya daga Shaixan.

Wasu malaman kuma suka ce, sun isar masa kariya daga kowace irin matsala. To, amma dai, kamar yadda Imamun- Nawawi rahimahullahu ya ce, kalimar tana iya xaukar gaba xayan waxannan fassarori guda biyu. Don qarin bayani ana iya duba: Sharhun- Nawawi lil Muslim, Hadisi mai lamba: (808), babin da yake magana a kan Falalar Fátiha da ayoyin qarshen Suratl Baqara…

brightness_1

بِاسْمِكَ اللَّهُمَّ أَمُوتُ وَأَحْيَا

“Bismikalláhumma amútu wa ahyá.” (Da sunanka ya Ubangiji nake kwantawa bacci, da shi kuma nake tashi.) [Buhari:2324], daga cikin Hadisan Huzaifah raliyallahu anhu.

brightness_1

الْحَمْدُ للّهِ الَّذِي أَطْعَمَنَا وَسَقَانَا، وَكَفَانَا وَآوَانَا، فَكَمْ مِمَّنْ لاَ كَافِيَ لَهُ وَلاَ مُؤْوِي

“Alhamdu lilláhillazí ax’amaná wa saqáná, wa kafána wa áwáná. Fa kam minman lá káfiya lahú walá mu’uwá.” (Godiya ta tabbata ga Allah, Sarkin day a ciyar da mu, ya kuma shayar da mu. Sa’annan ya zamar mana Maga’isa, ya kuma ba mu mafaka. Alhali, ga mutane da yawa a tare da mu, waxanda ba su da Maga’isa bas u kuma da mafaka.). Daga cikin Hadisan Anas raliyallahu anhu, inda ya ce: Manzon Allah sallallahu alaihi wa sallam ya kasance, duk lokacin da ya nufi shimfixarsa da nufin bacci, yakan karanta wannan addu’a: ““Alhamdu lilláhillazí….” (Muslimu:2715).

brightness_1

اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْلَمْتُ وَجْهِي إِلَيْكَ، وَفَوَّضْتُ أَمْرِي إِلَيْكَ، وَأَلْجَأْتُ ظَهْرِي إِلَيْكَ، رَغْبَةً وَرَهْبَةً إِلَيْكَ. لاَ مَلْجَأَ وَلاَ مَنْجَا مِنْكَ إِلاَّ إِلَيْكَ، آمَنْتُ بِكِتَابِكَ الَّذِي أَنْزَلْتَ، وَبِنَبِيِّكَ الَّذِي أَرْسَلْتَ

“Alláhumma aslamtu wajhí ilaika, wa fauwadtu amrí ilaika, wa alja’atu zahrí ilaika, ragbatan wa rahbatan ilaika. Lá malja’a walá manjá illá ilaika. Ámantu bi kitábikallází anzalta, wa bi Nabiyyikal- lazí arsalta.” (Ya Ubangiji! Na miqa fuska gare ka, na kuma damqa al’amarina hannunka, sa’annan na jingina bayana gare ka, ina mai kwaxayin rahama da fargaban azabarka. Babu wata mafaka ko wata matsera, sai zuwa gare ka. Na yi imani da littafinka wanda ka saukar, da Annabinka wanda ka aiko.) [Buhari:247/ Muslimu:2710]…. A qarshen Hadisin, Annabi sallallahu alaihi wa sallam ya ce: “Mutum ya yi qoqari wannan addu’a ta zama qarshen abin da zai furta a wannan rana. idan Allah ya karvi rayuwarsa a wannan dare, to, ya mutu a kan aqidar Musulunci.”  Imamu Muslimu kuma a cikin tasa riwaya, ya qara da cewa, Manzon Allah sallallahu alaihi wa sallam ya qara da cewa: “Idan kuma ya wayi gari, to, ya wayi gari a cikin alhairi.”  

Wannan Hadisi kuma, ya zo da qarin bayani na wata Sunnar, wato: qoqarin ganin ba a qara furta wata kalima ba bayan wannan addu’a kafin a kwanta bacci. Yin haka kuma yana qunshe da wata barrar garavasa; idan an karvi rayuwar mutum a cikin wannan dare, to, ya mutu a kan aqida ta Musulunci; addinin Annabi brahima alaihissalamu, wanda bai tava yi wa Allah Maxaukakin Sarki kishiya ba. Idan kuma an wayi gari yana cikin rayayyu, to, zai sami yalwar arziki da wadata. Wannan addu’a, bakandamiya ce; ta haxa duk abin da waxanda suka gabace ta suka qunsa.

Akwai kuma wani qasaitaccen ‘zikiri’ wanda yake zama sanadin samun qasaitacciyar lada da fafa, wanda Allah Maxaukakin ya yi ni’imsarsa ga mutane. Zikiri, wanda ya kamata mai karatu ya lura da shi, shi ne zikirin nan ya zo a cikin Sahíhul- Buhari daga cikin Hadisan Sahaddad xan Aus raliyallahu anhu, daga Annabi sallallahu alaihi wa sallam, cewa: “Mafi girma da xaukakar kowane irin istigfari, shi ne mutum ya ce: “Alláhumma Anta Rabbí lá’iláha illá anta. Khalaqtaní, ana abduka, wa ana alá wa’adika mas’taxa’tu. Aúzu bika min sharri má sana’atu, abú’u laka bi ni’imatika, wa abú’u laka bi zanbí. Fagfir lí, fa innaú lá yagfiruz- zunúba illá anta.” (Ya Allah! Kai ne Ubangijina. Babu wani abin bauta da gaskiya sai kai. Kai ka halicce ni, ina nan kuma a kan alqawalin da na xauko tsakanina da kai, gwargwadon ikona. Ina neman tsarinka daga sharrin duk abin da na aikata. Ina godiya gare ka a kan ni’imar da ka yi mani, ina kuma kai qarar zunubaina zuwa gare ka. Ina roqon ka gafarta mani. Saboda babu wanda yake gafarta zunubai sai kai.) Manzon Allah sallallahu alaihi wa sallam ya ce: “Duk wanda ya karanta wannan addu’a da rana yana mai imani da ita. To, idan ya mutu a wannan rana, kafin marece, yana daga cikin ‘yan Aljanna. Wanda kuma ya karanta da dareyana mai imani da ita. To, idan ya mutu kafin a wayi gari, yana daga cikin ‘yan Aljanna.”  (Buhari:6306).

brightness_1

Hujja a kan wannan Sunna ita ce, Hadisin da aka samo daga Abud- Darda’i, daga Annabi sallallahu alaihi wa sallam, ya ce: “Yanzu ko akwai xayanku da ba zai iya karanta xaya bisa ukun Alqur’ani a cikin dare ba? Sai Sahabbai suka ce:Ya kuwa za a yi a iya karance xaya bisa uku na Alqur’ani? Sai ya karva musu da cewa: “qul huwallahu ahad daidai take da xaya bisa uku na Alqur’ani.’ (Muslimu:811/ Buhari:5015), daga cikin Hadisan Abu Sa’id raliyallahu anhu.